czwartek, 9 maja, 2024

Żenił się tam mistrz Kochanowski, a król Jagiellończyk przywileje dawał

Przytyk był ważnym punktem handlowym, gdzie krzyżowały się szlaki handlowe Warszawa-Kraków i Poznań-Lublin. Ślub brał tam Jan Kochanowski, którego rodzina przez kilkaset lat miała miasto na własność. Historia Siennicy sięga przynajmniej XIII wieku. W Siennie rezydował bohater spod Grunwaldu, Dobiesław z Oleśnicy, a jego bratanek, kardynał Zbigniew Oleśnicki konsekrował gotycki kościół, dziś największy zabytek miejscowości. To kolejne miejscowości, które odzyskały prawa miejskie.

Przytyk, Siennica i Sienno przez stulecia były miastami. I prawa miejskie zabrał im car. Ponad półtora wieku były wsiami. 1 stycznia znalazły się wśród 33 polskich i 11 mazowieckich miejscowości, które odzyskały prawa miejskie.

Przytyk w gminie Przytyk, w powiecie radomskim

Założycielem miejscowości był w roku 1333 Piotr z Podlodowa. Do 1570 roku Przytyk należał do jego rodziny – Podlodowskich herbu Janina. W roku 1488 król Kazimierz IV Jagiellończyk nadał miejscowości prawa miejskie oraz przywilej organizowania dwóch targów corocznych, oraz cotygodniowych targów poniedziałkowych, które przetrwały przez pół tysiąca lat, do dziś. Miasto miało istotne znaczenie. Krzyżowały się tu bowiem dwa duże szlaki handlowe-Trakt Królewski Warszawa-Kraków i Wielkopolski Lublin-Poznań. W roku 1570 w Przytyku wybitny polski poeta Jan Kochanowski poślubił Dorotę Podlodowską. Stał się właścicielem miasta. Przytyk zapisał się w historii wojen XVII i XVIII wieku, przeszedł wielki pożar w roku III rozbioru, 1795. Stracił wówczas na znaczeniu. Po Powstaniu Listopadowym (1830-31) władze carskie odebrały własność rodzinie Kochanowskich. Po Powstaniu Styczniowym (1863-1864) w roku 1870 car odebrał prawa miejskie. Przytyk do dziś organizuje targi, jest zagłębiem papryki w Polsce. 153 lata był wsią. Prawa miejskie odzyskał 1 stycznia 2024 roku.

Siennica – w gminie Siennica, w powiecie mińskim

W XV wieku Siennica należała do rycerza Daćboga. W kolejnym stuleciu, w roku 1526 otrzymała prawa miejskie. Nadała je księżna mazowiecka Anna w nagrodę la Stanisława Siennickiego. Miasto lokowała na terenie wsi Siennica, pod nazwą Janów. Jednak najpóźniej w roku 1564 miasto wróciło do starej nazwy. Jak wiele innych miejscowości Siennica utraciła prawa miejskie w roku 1870. Teraz je odzyskała.

Sienno – gmina Sienno w powiecie lipskim

Miejscowość powstała przynajmniej w XIV wieku, a prawa miejskie uzyskała w roku 1430. W tym czasie rezydował tam Dobiesław Oleśnicki, znamienity rycerz i urzędnik króla Jagiełły, bohater bitwy pod Grunwaldem. Brat Jana z Oleśnicy i stryj Zbigniewa Oleśnickiego – kardynała krakowskiego, szarej eminencji XV wiecznej Polski. Dobiesław ufundował gotycki kościół, który konsekrował kardynał Zbigniew. Niedaleko Sienna w Powstaniu Styczniowym (1863-64) walczyły oddziały Dionizego Czachowskiego. Pięć lat po Powstaniu miasto utraciło prawa miejskie. Odzyskało 1 stycznia 2024 roku.

Łącznie w roku 2024 miastami została rekordowa liczba, aż 34 wsi. Na Mazowszu prawa miejskie odzyskało po latach 11 miejscowości: Ciepielów, Dobre, Głowaczów, Gielniów, Maciejowice, Magnuszew, Odrzywół, Osieck, Przytyk, Siennica, Sienno.

REKLAMA

NAJCZĘŚCIEJ CZYTANE

WIĘCEJ

WIĘCEJ W TELEGRAFIE

- Advertisement -spot_img