Był ostatnim GEN-SEKiem, dyktatorem ZSRR, autorem pieriestrojki. To za jego kadencji rozpadło się sowieckie imperium zła. Ale też on chciał je ocalić do końca, wysłał wojsko by dławić niepodległość Litwy. Ukrywał prawdę o katastrofie w Czarnobylu. 30 sierpnia w wieku 91 lat zmarł Michaił Gorbaczow.
Sekretarzem KPZR został jako następca Aleksandra Czernienki, reprezentanta twardogłowych. On sam był przedstawicielem „reformatorskiego skrzydła”, które powstało wokół byłego szefa KGB i krótkotrwałego GENSEKA Jurija Andropowa. Było jasne, że system komunistyczny dogorywa. Stąd nawet na Kremlu uznały, że trzeba go zreformować. Gorbaczow rozpoczął program Pieriestrojki (gruntownych reform) i Głasnosti (jawności). Miały one doprowadzić do liberalizacji ustroju, ale utrzymania ZSRR i jego wpływów, także w Europie Środkowej i w Polsce. Zwolennicy Gorbaczowa uznają go za wręcz tego, który jeśli nie sam obalił, to walnie przyczynił się do obalenia komunizmu na świecie. Krytycy przypominają, że do końca chciał ocalenia imperium.
Większość historyków uznaje, że Gorbaczow miał niewątpliwe zasługi – liberalizacja systemu, zgoda na transformacje w Europie Środkowej. Odtajnienie w ramach Głasnosti akt zbrodni sowieckich, chociażby mordu na polskich oficerach w Katyniu. Jednak o jawności nie można mówić w przypadku katastrofy w Czarnobylu, które władze sowieckie starały się jak najdłużej ukrywać. Przez kilka lat za czasów Gorbaczowa Armia Czerwona wciąż okupowała Afganistan i dokonywała tam szeregu zbrodni. A gdy Litwa ogłosiła niepodległość, to Gorbaczow wysłał tam wojsko. Zginęli ludzie. Gorbaczow był ostatnim prezydentem ZSRR. Po formalnym rozpadzie imperium Borys Jelcyn został prezydentem Federacji Rosyjskiej, Leonid Krawczuk Ukrainy a Stanisław Szuszkiewicz głową państwa białoruskiego. Gorbaczow, laureat pokojowej nagrody Nobla w 1990 roku po rozpadzie imperium w roku 1991 przez lata był wychwalany na Zachodzie, znienawidzony w Rosji. Tam spora część społeczeństwa uważa, jak Putin, że rozpad imperium był katastrofą. A Gorbaczow był jej sprawcą.