Mija 81 lat od zrywu więzionej w warszawskim getcie żydowskiej ludności. Trwało niemal miesiąc. Upadło 16 maja 1943 roku. Było rozpaczliwym wołaniem o godność. A Warszawa jest miastem nie jednego, ale dwóch powstań.
19 kwietnia 1943 roku Żydzi mieszkający w warszawskim getcie, zamkniętej przez Niemców dzielnicy dla ludzi żydowskiego pochodzenia, chwycili za broń. Sprzeciwili się panującym na terenie getta nieludzkim warunkom, poniżaniu, traktowaniu jako podludzi. Bezpośrednią przyczyną była decyzja o likwidacji getta i zagładzie ludności żydowskiej. Powstanie w getcie było pierwszym tak dużym zrywem zbrojnym na terenie okupowanej przez hitlerowskie Niemcy Polski.
Powstanie było jednym z dwóch (obok powstania warszawskiego) zrywów w Warszawie. Było „rozpaczliwym krzykiem o prawo do życia, wolność, ocalenie godności człowieka” – mówił papież, św. Jan Paweł II. Powstanie w getcie było jednym z dwóch zrywów powstańczych na terenie okupowanej stolicy, ponad rok później, 1 sierpnia 1944 roku wybuchło powstanie warszawskie.
Jak pisaliśmy w redakcyjnym komentarzu przed dwoma laty, powstanie w Getcie Warszawskim było jednym z najpiękniejszych zrywów w okupowanej przez Niemców Europie. I jako takie MUSI być czczone i wspominane” – pisaliśmy. Krytykowaliśmy skandaliczne próby przeciwstawiania sobie tradycji straceńczego buntu ludności żydowskiej w 1943 roku i Powstania Warszawskiego 1944 roku.
Miasto dwóch powstań
„Obrzydliwe artykuły na liberalnej gazety na pięćdziesięciolecie Powstania Warszawskiego o tym, jakoby Powstańcy Warszawscy walczyli z pobudek antysemickich (sic!), czy żenujące działania części prawicy umniejszające rolę Powstania w Getcie – są poniżej wszelkiej krytyki, nie ma jak z nimi nawet polemizować. Prawda jest taka, że Warszawa była w czasie II wojny światowej jednym z najbardziej doświadczonych miast. Bohaterska obrona 1939 roku, piekło okupacji. Potworna nędza, głód, choroby i cierpienie w getcie, potem zagłada Żydów. Wreszcie dwa wielkie zrywy – właśnie mieszkańców getta i ponad rok później polskiej ludności Warszawy. Na koniec zrównanie miasta z ziemią przez Niemców i dokończenie zagłady poprzez tzw. odbudowę. Należy mówić o Warszawie DWÓCH POWSTAŃ. A w rocznicę 19 kwietnia należy oddać CZEŚĆ I CHWAŁĘ BOHATEROM” – pisaliśmy. W kolejną rocznicę znów oddajmy hołd Powstańcom.
(przypominamy fragmentu tekstów, które w naszym serwisie ukazały się w poprzednich latach)