Szkoła, po skończeniu której absolwent otrzymuje maturę i konkretny zawód może być doskonałym wyborem dla osób z zainteresowaniami konkretnymi. Ukierunkowanych technicznie, predestynowanych do pracy z nowoczesnymi technologiami, maszynami. Ale bardzo myli się ten, kto uważa, że technikum jest szkołą dla przeciętniaków, czy uczniów słabszych niż ci wybierający liceum.
Niestety często spotykam się z tego rodzaju myśleniem: „Na liceum to może jestem za słaby ale w technikum to sobie na pewno poradzę”. Czy aby na pewno technika są dobrym wyborem dla nieco słabszych uczniów? Tylko z pozoru. Obiektywnie do techników faktycznie łatwiej się dostać, bo są z reguły niższe progi punktowe niż przy przyjęciu do Liceum Ogólnokształcącego. Choć też nie zawsze, zdarzają się technika o bardzo wyśrubowanych wymaganiach już na starcie.
W większości przypadków faktycznie progi te jednak są niższe. Skutkuje to tym, że do szkół technicznych rzeczywiście trafiają uczniowie, statystycznie przynajmniej, nieco słabsi. Rodzi się zatem pytanie czy wymagania są niższe. Znowu, uogólniając, można powiedzieć, że w odniesieniu do przedmiotów ogólnokształcących – zazwyczaj tak. Dochodzą jednak przedmioty zawodowe. Summa summarum podołanie wszystkim wymaganiom i ukończenie technikum z sukcesem okazuje się dla wielu wyzwaniem ponad siły czy możliwości. Za sukces oczywiście uznajemy zdanie matury i egzaminów zawodowych z uzyskaniem dyplomu technika danego zawodu. W innym razie (np. zdanie samej matury), to tak jakbyśmy skończyli kulawe liceum. Czy po to wybierać technikum? Niestety statystyki pokazują, że odsetek kończących naukę w technikum bez uzyskania dyplomu jest duży. Często nawet ponad 30 proc. A znam liczne szkoły, gdzie odsetek ten w niektórych latach przekracza 60 proc.
Przestroga dla przeciętniaków
Niech to będzie przestrogą dla uczniów, którzy myślą o technikach jako o szkołach dla przeciętniaków. Co zatem doradzałbym przy rozważaniu wyboru takiej właśnie szkoły? Przeprowadzenie dokładnego rekonesansu: jakich przedmiotów zawodowych będziemy potencjalnie uczyć się w technikum. I nie ograniczanie się do nazwy, ale rozeznanie co do ram programowych, przynajmniej podstawowych treści. Wówczas z dużym prawdopodobieństwem można określić, czy jest to zgodne predyspozycjami, czy jest to ciekawe i czy uruchomi się wewnętrzna motywacja do nauki tych przedmiotów. W przeciwnym razie – nic z tego, bo nic na siłę. Koniec końców problemy biorą się z nieadekwatności wyobrażeń do napotkanej rzeczywistości. Reasumując technika są odpowiednimi szkołami dla osób o zainteresowaniach konkretniejszych, bardziej wąskich, często technicznie ukierunkowanych (uzdolnienia i inklinacje w tej sferze). Predestynowanych do pracy typu człowiek – rzecz (nowoczesne technologie, urządzenia, maszyny jako narzędzia, racjonalizm, pragmatyzm itd.)
(Już niebawem o plusach i minusach szkoły zawodowej)
Andrzej Siwoń, socjolog, doradca zawodowy