środa, 24 kwietnia, 2024

Kalendarium niepodległości

Za datę odzyskania niepodległości przez Polskę uznaje się 11 listopada 1918 roku. jednak w rzeczywistości cały proces zaczął się Aktem 5 listopada w 1916 roku. Rada Regencyjna ogłosiła niepodległość Polski 7 października 1918 roku. 11 listopada Rada Regencyjna przekazała Jozefowi Piłsudskiemu zwierzchnictwo nad armia. Ale formalnie tworzenie rządu Piłsudskiemu Rada powierzyła 12 listopada, nazwę państwo przyjęło 15 listopada, a 29 listopada Piłsudski został Naczelnikiem Państwa. Oto najważniejsze wydarzenia, które doprowadziły do odzyskania  niepodległości.

5 listopada 1916 roku władze niemieckie i austriackie wydały Akt 5 listopada.  Zapowiadał on powstanie marionetkowego Królestwa Polskiego w 1918 roku.

14 stycznia 1917 roku rozpoczęła działalność Tymczasowa Rada Stanu.  Formalnie powstało  Królestwo Polskie.

Rada regencyjna 

12 września 1917 roku  obowiązki głowy państwa przejęła  Rada Regencyjna Królestwa Polskiego.

7 października 1918 roku Rada Regencyjna ogłosiła niepodległość Polski.

12 października 1918 roku Rada Regencyjna przejęła od okupantów zwierzchność nad wojskiem.

13 października 1918 roku ogłoszenie niepodległości przez Rzeczpospolitą Zakopiańską na czele z pisarzem Stefanem Żeromskim; było to pierwsze miejsce na ziemiach polskich, gdzie otwarcie wypowiedziano posłuszeństwo władzom zaborczym.

19 października 1918 roku – powstanie Rady Narodowej Księstwa Cieszyńskiego.

23 października 1918 roku – powołanie rządu Józefa Świeżyńskiego.

28 października 1918 roku  – W  Krakowie powołano Polską Komisję Likwidacyjną dla Galicji i Śląska Cieszyńskiego, która przejąć miała władzę nad Galicją. Jej przewodniczącym był Wincenty Witos.

30 października 1918 roku – Rada Narodowa Księstwa Cieszyńskiego proklamowała przynależność państwową do Polski.

31 października 1918 roku Polacy zaczeli rozbrajanie garnizonów austriackich (m.in. Kraków, Cieszyn, Zakopane). komendant garnizonu krakowskiego gen. Bolesław Roja wezwał najstarszych rangą polskich oficerów, by przejmowali od Austriaków komendy w Galicji Zachodniej

1 listopada 1918 roku oddziały Polskiej Organizacji Wojskowej (POW) rozpoczęły rozbrajanie żołnierzy niemieckich i austriackich.  W Lublinie powstał Związek Harcerstwa Polskiego, scalając polskie organizacje skautowe z trzech zaborów. We Lwowie Ukraińcy rozpoczęli przewrót. Był to  początek wojny polsko-ukraińskiej.

2 listopada 1918 roku w Komitet Pięciu proklamował w pełni suwerenną Republikę Radomską.

Rada i premier w Lublinie

5 listopada 1918 roku powstała Rada Delegatów Robotniczych w Lublinie.

W nocy z 6 na 7 listopada 1918 roku w Lublinie powstał Rząd Ignacego Daszyńskiego.

10 listopada 1918  roku na Dworzec Główny w Warszawie przybył specjalny pociąg z Berlina. Przyjechał w nim Józef Piłsudski, zwolniony z więzienia w Magdeburgu. Komendanta powitał  regent, książę Zdzisław Lubomirski. Generał-gubernator Hans von Beseler formalnie przekazał władzę Radzie Regencyjnej.

11 listopada 1918 roku  Rada Regencyjna Królestwa Polskiego oficjalnie przekazała zwierzchnią władze nad wojskiem brygadierowi Józefowi Piłsudskiemu.

Po pertraktacjach Piłsudskiego z Centralną Radą Żołnierską wojska niemieckie zaczęły wycofywać się z Królestwa Polskiego. W ciągu 7 dni ewakuowano ok. 55 tys. żołnierzy niemieckich

12 listopada 1918 roku Rada Regencyjna powierzyla Józefowi Piłsudskiemu misję utworzenia Rządu Narodowego. Generalny gubernator warszawski Hans von Beseler opuścił Królestwo Polskie.

13 listopada 1918 roku  Francja uznała Komitet Narodowy Polski w Paryżu za rząd, dołączając go  do grona zwycięskiej Ententy. 14 listopada 1918 roku Rada Regencyjna rozwiązała się i przekazała władze państwową  Józefowi Piłsudskiemu, jako naczelnemu dowódcy. Piłsudski mianowal Ignacego Daszyńskiego prezydentem gabinetu ministrów.

15 listopada 1918 roku państwo zmieniło nazwę z „Królestwo Polskie” na „Republika Polska”.

16 listopada 1918 roku Józef Piłsudski podpisał depeszę notyfikującą powstanie niepodległego Państwa Polskiego.

17 listopada 1918 roku po dymisji Daszyńskiego Józef Piłsudski mianował premierem Jędrzeja Moraczewskiego.

21 listopada 1918 roku jako pierwszy Polskę uznał de facto rząd Republiki Niemieckiej za pośrednictwem swojego posła w Warszawie Harry’ego Kesslera. Jednak polsko-niemieckie stosunki dyplomatyczne zerwano już 15 grudnia.

22 listopada 1918 roku podpisano dekretu o podstawach ustrojowych Republiki Polskiej.

28 listopada 1918 roku podpisano dekret o ordynacji wyborczej i o zarządzeniu wyborów do Sejmu Ustawodawczego.

29 listopada 1918 roku Józef Piłsudski objął urząd „Tymczasowego Naczelnika Państwa”.

(tekst na podstawie materiałów ogólnodostępnych, źródło internet)

 

REKLAMA

NAJCZĘŚCIEJ CZYTANE

WIĘCEJ

WIĘCEJ W TELEGRAFIE

- Advertisement -spot_img